Czym jest system ISO 9001 i w jakim celu się go stosuje?
ISO 9001 to międzynarodowy system zarządzania jakością. Jego poprzednikiem był używany do 1979 roku system ISO 9000. Kilkukrotna modyfikacja i udoskonalenia, zaowocowały pojawieniem się aktualnie obowiązującego systemu PN-ISO 9001:2009. Jego powstanie datuje się na 14 listopada 2008 roku, kiedy to nowa norma została wydana przez Międzynarodową Organizację Normalizacyjną. W Polsce pojawiła się kilka miesięcy później, bo w lutym 2009 roku. Jej publikacją zajął się Polski Komitet Normalizacyjny (PKN), który jest podmiotem prawa publicznego, odpowiadającym za nadzór działalności normalizacyjnej w Polsce. ISO 9001 to fundament do zastosowania Systemu Zarządzania Jakością (SZJ). Jest to norma dość uniwersalna. Nie wiążą się z nią żadne wymagania techniczne, jedynie te odnoszące się do samego systemu zarządzania. Umożliwia to na jej szerokie zastosowanie. Można użyć jej do optymalizacji działań administracji publicznej a także przedsiębiorstw usługowych i produkcyjnych. Może być stosowana w małych i dużych organizacjach. Pomaga prawidłowo zrozumieć potrzeby klienta oraz zastosować odpowiednie i skuteczne procesy, by usprawnić pracę.
ISO 9001 bazuje na cyklu Deminga, znanego też jako cykl PDCA. Jest to schemat stworzony przez amerykańskiego statystyka Williama Edwardsa Deminga, który żył w latach 1900-1993. Według oryginalnych ustaleń Deminga, system składa się miał z następujących elementów. 1. ZAPLANUJ (ang. plan), czyli miej najpierw sprecyzowany plan swojego działania. 2. WYKONAJ (ang. do), czyli zacznij wprowadzać w życie swój plan. 3. SPRAWDŹ (ang. check), czyli sprawdź, czy wykonane działania przyczyniły się do osiągnięcia oczekiwanych rezultatów. 4. POPRAW (ang. act), czyli dokonaj zmian w przyszłych działaniach, jeśli twój plan i zrealizowane na jego podstawie czynności, przyniosły efekt. Swój sprawdzony pomysł, uznaj za nową normę i nadzoruj jego dalsze wdrażanie i stosowanie.
Standardy systemu ISO 9001
Do wymagań ISO 9001 zaliczamy 8 zasad jakości. Pierwszą z nich jest skupienie się na kliencie i dążenie do zaspokojenia jego potrzeb. Kolejną jest odpowiednia aktywizacja liderów organizacji. Powinni oni nie tylko stwarzać cele rozwoju całego przedsiębiorstwa, ale też dbać o odpowiednią motywację i zaangażowanie w pracę swoich podwładnych. Wymogi ISO 9001 to również zorientowanie na pracowników, którzy są najcenniejszym zasobem organizacji. To właśnie ich zaangażowanie przyczynia się do sukcesu całego przedsiębiorstwa. System ISO podkreśla rolę podejścia procesowego, czyli zorganizowania wszystkich procesów w system. Istotny dla systemu jest też proces ciągłego doskonalenia, rozumianego jako podejmowanie systematycznych działań, mających na celu stałe zadowolenie klienta. Ważne jest również kierowanie się faktami w podejmowaniu decyzji. Analiza dostępnych danych i informacji pomaga w podjęciu logicznych decyzji. Ostatnim elementem metody ISO 9001 jest wzajemne i pozytywne powiązanie organizacji i jej dostawców. Współpraca powinna stać się obustronną korzyścią.